Budowanie świadomości emocjonalnej jest czymś, co jest dostępne dla każdego. Niektórym z nas będzie jednak znacznie trudniej- to na ile jesteśmy świadomi naszych emocji, jest zależne od tego, czy nasi rodzice nauczyli nas te emocje rozpoznawać. Coś, co wspiera rozwój emocjonalny u dzieci, to nazywanie ich uczuć po imieniu, co fachowo nazywa się odzwierciedleniem. Kolejną ważną rzeczą, jest akceptowanie emocji dziecka, może ono wtedy w bezpieczny sposób uczyć się siebie. Nie oznacza to jednak, że te umiejętności są nie do nadrobienia.

Po co nam świadomość emocji?

Emocje stanowią dla nas drogowskaz. Każda z nich informuje nas o naszych potrzebach i domaga się od nas jakiegoś działania. Jeżeli zdajemy sobie z nich sprawę, pozwalają one nam żyć w stanie wewnętrznej harmonii. Łatwiej jest nawiązywać relacje z innymi ludźmi, komunikować swoje potrzeby oraz skutecznie zarządzać stresem. Wiele badań pokazuje, że tłumienie swoich emocji ma szczególnie negatywny wpływ na nasz dobrostan- może prowadzić do powstawania zaburzeń lękowych, depresji oraz wielu chorób ciała, takich jak nadciśnienie tętnicze czy zespół jelita drażliwego. Osoby, które są w kontakcie ze swoimi emocjami, są również statystycznie szczęśliwsze.

Od czego zacząć budować świadomość emocjonalną

Naucz się nazywać emocje

Aby budować swoją świadomość emocjonalną, warto poznać najpierw określenia, które pomogą opisać uczucia. Nasze emocje często przypominają zupę krem i ciężko nam jest oddzielić jeden składnik od drugiego, a nazywanie ich pozwala nam je wyodrębnić. Łatwiej jest nam wtedy z nimi pracować. Pomóc Ci w tym może lista. Jeśli czujesz się skołowany, skorzystaj z niej i spróbuj za jej pomocą nazwać emocje.

Świadomość ciała

Zanim zdasz sobie sprawę z jakiejś emocji, Twoje ciało już wie, że coś się dzieje. Każdy z nas ma swój schemat reagowania na różne emocje, ale jest to do pewnego stopnia uniwersalne. Przykładowo, złość możemy często zauważyć po zaciśniętej szczęce, lęk po ucisku w brzuchu, wstyd po cieple na twarzy, radość po lekkości w klatce. Coś, co może pomóc Ci zauważyć emocje w ciele, to praktyka skanowania ciała.

Sprawdź, jakie masz przekonania dotyczące emocji

Porzuć przekonania, że niektóre emocje są złe, a niektóre dobre. Każda emocja pełni swoją ważną funkcję- wstyd np. informuje nas, że zrobiliśmy coś niestosownego i powinniśmy zadośćuczynić. Smutek sygnalizuje innym osobom, że potrzebujemy pomocy i dzieje się coś złego. Złość chroni nasze granice. Zaskoczenie informuje, że dzieje się coś, co wymaga Twojej uwagi. Wstręt każe Ci unikać rzeczy/ludzi. Lęk mówi, że musisz być ostrożny lub uciekać. Radość pomaga Ci się zbliżyć do innych oraz informuje, że to co się dzieje jest dobre. Każda z tych emocji jest nam jednakowo potrzebna do funkcjonowania. Jeśli potraktujesz je jako posłańców, nie wrogów, będą Cię one wspierać. Pomóc Ci w tym może kolejne ćwiczenie.

Traktuj emocję jak wydarzenie w umyśle

Codziennie czujemy całą palatę emocji. Nie na każdą z nich musisz reagować. Ważne jest, aby być ich świadomym i patrzeć na nie z pozycji obserwatora, zamiast dawać im się kontrolować. Coś, co może być pomocne, to powiedzenie do siebie ‘pojawił się wstyd’, zamiast mówić ‘czuję wstyd’. Emocje są niczym więcej, jak reakcją biochemiczną w naszym umyśle i możemy podchodzić do nich z większym dystansem.

Jak reagujesz na swoje uczucia? – Meta emocje

Czyli emocje związane z odczuwaniem emocji. Każdy z nas je ma- jesteśmy źli, że poczuliśmy lęk. Jest nam wstyd, że poczuliśmy złość. Czujemy niepokój, bo odczuwamy smutek. Pozwól tym emocjom po prostu być, obserwować je bez roztrząsania czy to normalne, czy nienormalne, że je czujesz. One wtedy szybciej same z siebie odejdą i nie będą brać ze sobą jeńców w postaci Twojego samopoczucia i samooceny.

Nie odpędzaj od siebie uczuć

Nie każde uczucie musisz od razu naprawiać. Czasami dobrze jest pobyć sobie z emocją, żeby poznać samego siebie trochę lepiej i dowiedzieć się, co jest dla nas ważne. Jako ludzie mamy silną tendencję do tego, aby od razu próbować pozbyć się przykrych emocji. W ten sposób ignorujemy ważne informacje o nas samych, które starają się nam przekazać. Pomocne może być pytanie siebie “o czym informuje mnie to uczucie?”, “jaka stoi za nimi potrzeba?”, “jakie stoją za nimi wartości?”.

Zrozumienie naszych przeżyć może na początku wydawać się bardzo trudnym i długotrwałym zadaniem. Warto jest poświęcać na to choć odrobinę czasu, w pewnym momencie na pewno dostrzeżemy pozytywne efekty wszystkich naszych starań.